میناکاری، هنر ماندگار ایرانی است. میناکاری روی سفال سابقه ای به طول بیش از پنج هزار سال دارد. میناکاری روی سفال از صنایع دستی ایران محسوب می شود. میناکاری سفال، هنر درخشان آتش و خاک با رنگ های پخته و درخشان است.
هنر مینای نقاشی در دوران صفویه به اوج خود رسید. این هنر تا به امروز هم چنان رواج دارد. مینا ماده ای است از لعاب شیشه ای حاجب ماوراء یا شفاف که آن را روی کاشی و فلزات، برای نقش و نگار استفاده می کنند.
مینا قطعه ای فلزی یا سفالی است که بصورت ظرفی درآمده، طرح روی آن نقاشی اسلیمی و قطعاتی به صورت پیچ و گره و گل کشیده شده و بعد پخته می شود.
نحوه تهیه ظروف میناکاری سفالی
برای این کار ابتدا سفال مورد نظر را به لحاظ شکل و اندازه و کیفیت انتخاب می کنند. سپس با استفاده از سمباده، سفال را یکدست و صاف می کنند. طرح مورد نظر را بر روی ظرف می کشند. با استفاده از سیاه قلم طرح مورد نظر دورگیری می شود. با استفاده از رنگ و لعاب، عملیات رنگ آمیزی آغاز می شود.
این کار به دقت و ظرافت خاصی نیاز دارد. چرا که باید محدوده رنگ آمیزی رعایت شود. اگر رنگ ها به خارج از محدوده سیاه قلم نفوذ کند، کار خراب می شود. این هنر، حوصله و دقت خاص خودش را طلب می کند.
باید هنرمند میناگر برای انجام میناکاری وقت زیادی صرف کند. همین امر هم باعث افزایش ارزشمندی این اثر هنری می شود. لعاب رنگ مینا به زودی خشک می شود. لعاب رنگ باید بصورت یکنواخت روی کار قرار داده شود و ناهمواری در سطح کار نباید دیده شود.
بعد از اتمام کار رنگ و لعاب، نوبت به پخت آن می رسد. برای پخت ظروف میناکاری باید از کوره استفاده کرد. کوره ها انواع مختلفی دارند. هر ظرف میناکاری باید چندین ساعت در کوره مانده تا پخته شود. از این هنر در تزیین خانه ها استفاده می شود.
میناکاری به واسطه زحمتی که برای تهیه آن کشیده می شود، به وسیله ای دکوری تبدیل شده است.
